Yönetmen: Abbas Kiarostami
“Sanat, sanatçıların kendi içlerinde geliştirip, paylaştıkları duygusal bir deneyimdir”
Tolstoy
Abbas Kiyarüstemi’nin ‘’gözbebeğim’’ diyerek andığı film, gerçek ile kurgunun iç içe geçtiği, Martin Scorsese’nin deyimiyle ‘’sanatsal yaratıcılık düzeyinin doruk noktalarındandır’’.
Gerçek bir olaydan hareketle çekilen film, kendini varlıklı bir aileye ünlü İran’lı yönetmen Mohsen Makhmalbaf olarak tanıtıp onları dolandırmakla suçlanan Hüseyin Sabzian adlı kişinin tutuklanıp yargılanma sürecini anlatır. Suruş adlı dergide bu haberi okuyan Kiyarüstemi bu olayı daha derinlemesine incelemek için bizzat hapishaneye gidip Sabzian’la görüşür. Ardından adalet bakanlığından izin alıp mahkeme sürecinde bulunup bu anı çekmek için iki adet kamera kullanır. Bu kameralardan biri genel planla mahkemenin genel seyrini kaydedecektir. Geniş açılı mercekle kaydedilen bu genel planlar olayları göründüğü gibi belleğe kaydeder. Ancak ‘hayat’ görünenin ardındaki gerçeklerde saklıdır bazen. Mahkeme salonunda bir dolandırıcı olarak göründüğünün farkında olduğunu ancak öyle olmadığını iddia eden Sabzian’ın gerçekte bu eylemi neden yaptığını anlayabilmek için bir ikinci kameraya, ‘yakın plana’ ihtiyacımız olacaktır.
Film, Suruş dergisi muhabirinin Sabzian’ı deşifre etmek için yola koyulmasıyla başlar. Kiyarüstemi filmlerinin vazgeçilmez mekanlarından taksi içindeki yolculukla başlayan film seyircisine öncelikle kurmaca bir dünya gösterir. Sabzian’ın tutuklanmasıyla nihayete eren giriş sekansındaki olaylara seyirci dahil edilmez. Seyircinin dışarıda taksi şoförüyle beklemekten başka seçeneği yoktur. Taksi şoförünün müdahalesiyle yokuş aşağı inen pasif sprey kutusuna muhabirin sert şutuyla beraber kurmaca biter ve gerçek başlar.
Mahkeme salonundaki ‘’gerçek’’ sahnelerin arasına serpiştirilen flashbacklerle ‘’kurmaca’’ dünyasının kapıları aralanır. Bu flashbacklerle Kiyarüstemi filmin girişinde dışarıda tuttuğu seyircisini de olayların içine dahil eder. Ancak bu kurmaca dünyasındaki karakterleri de yine olayı bizzat yaşayan kişiler canlandırır. Böylece gerçek ile kurmaca birbirine karışır.
Dönemin nabzını oldukça iyi yansıtıp toplumsal yaralara da değinen ‘Nema-ye Nazdik’ ya da bilinen adıyla ‘Close-Up’ gerek konusuyla, gerekse biçimiyle sinema sanatı için çok önemli bir film. Jean-Luc Godard, Werner Herzog, Martin Scorsese, Quentin Tarantino başta olmak üzere birçok yönetmen ve sinema eleştirmeni tarafından övgüyle karşılanan film, 90’lı yılların en iyi işlerinden biri.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder